Sunday, April 4, 2010
Aku Handak Bakutung
Kaganangan kisah sumalam to.....Banyu mata malilihan di pipi. Makin laju..barubuyan ilah buah rambai di higa halaman....hingus hibak kada dapat di tahan...hidung bangkak kaya jambu mirah di balakang rumah. Sayu...sadih..maristak banar bukan kapalang hatiku.Salahkah aku handak makai kutung ? Nangapa abah manangatik hajat suciku...??? Salahkah aku handak bakutung kaya urang lain duhai abah ???
Amun kulaan handak taho, abah ku ni urang sugih.Aur siang malam pagi patang awan bisnesnyak.Umak tu dah lawas arwah...sadih mangganang umak. Amun hidup lagi uma to....mau pang di tukarakan kutung mahal hagan kuk...banyak banar dijual wayahnik..yang aci dipuruk tu.Da payah bapin jar Salamah.Puruk hajak....bungas pang ka hulu ka hilir bajalanan.
Dari lawang ni, matahari ku lihat makin tinggi...mulai jelus ka tirai lulungkang.Udah jam subalas pagi .....bakaruncung parut...mata padih..katuhukan manangis tadik.
Aku bangkit...manuju ka kamar mandi.Imbah mandi, ku terengi muha ku di caramin.
Alangkah manisnya....bungasnya aku amun bakutung. Aku nekad ! Aku akan protes habis habisan amun abah kada satuju aku bakutung.Aku sanggup lari dari rumah.Demi hasrat hati handak jue bakutung kaya Salamah to.Biarakan hajak amun dangsanak nang lain kada mau bakutung. Tapi aku handak !!
Aku turun ka tingkat bawah....baru handak manjapai wadai di mija makan....kadangaran kurita abah masuk garaj. Aku maninjau di higa tingkap..bujur ai tu abah. Napa pulang abah bulik awal. Sarajinan tu parak Isyak hanyar bulik.
Yessss....ni sasuai banar aku amun aku mandasak abah manuruti kahandak ku handak bakutung.....ancap aku buka i lawang hagan abah..basalaman..
"bah...aku handak banar bakutung nih.....aku handakkk bakutungg.!!"
Waduhhh....ganal bigik mata abah..kaya bula api pang.
PAAANNNGGGGGG.....abah mahayun tangan ka pipi ku.Taduduk aku di higa sofa.
Adduhhh...sampai hati abah manampar aku.
" Taho ai abah malu amun aku bakutung , salah kah aku manutup aurat ?"
Amun ading awan abang kada mau bakutung, aku handak" PANNGG...panampar kali kadua....rasa handak pacah muha kuk.
" Kauk jangan handak mamalukan akuk taho kah??.Jangan mancari pasal...dah saratus kali aku baucap..kada payah makai kutung"abah maninggi suara...larian si Itong & Jenny , kucing marau kuk....takutan.
"LALAKI KADA PAYAH MAKAI KUTUNG..KADA PAYAH MAKAI KUTUNG..TAHO KAH ?"
"Tu am..di hantar ka kalas agama ...punteng..dah di ngaranik RAZALI di tukar ka ZAZA. Barataan di rumah ni kada bakutung pasal samuaan lalaki..adingmuk..abangmuk ..abah ni...LALAKI ..taho kah?
Abah balalu ...tarus ka biliknya.
Siapa Nang Salah
Siapa Nang Salah
"SUDAH babulan-bulan ini aku pusang banar Bus ai," ujar Tulamak.
"Napa panyababnya Mak?" sahut Garbus.
"Siang malam hari hujan tarus," ujar Tulamak.
"Jangan dipusangakan Mak ai karna sudah wayahnya musim hujan," ujar Garbus.
"Rupanya musim hujan ini sudah kada ba-aturan lagi Bus ai. Kalu dahulu ujar
nang tuha-tuha musim barat, musim panghujan, adalah pada bulan-bulan
nang ba-ahiran `ber', ujar Tulamak.
"Napa cuntuhnya Mak?" ujar Garbus.
"Bulan nang ba-ahiran `ber' itu adalah September, Oktober, Nopember
wan Desember," ujar Tulamak.
"Panderan Tulamak itu bujur haja Bus ai, dahulu di wadah kita ini musim hujan
mimang seputar bulan ber-ber itulah. Tapi wayah ini alam sudah baubah
karna macam-macam pangaruh. Baubah karna dirusak ulih manusianya,"
ujar Palui umpat manyatujui panderan Tulamak.
"Napa-napa haja nang baubah karna dirusak tangan manusia itu Lui?" ujar Garbus.
"Banyak alam ini nang dirusak manusia, cuntuhnya hutan dibabat, tanah
ditabuk ma-ambil batu baranya, gunung dirumbih gasan baulah jalan,
sungai dikaruk ma-ambil batu karikilnya dan laut ditambang ma-ambil
pasirnya," ujar Palui pina saraba tahu.
"Kalu kaya itu siapa nang salah Lui?" ujar Tulamak.
"Nang disalahakan musti rakyat," ujar Garbus manyahut.
"Sabujurnya rakyat miskin nang manggawi manabang itu kada salah. Karna
bila kada bagawi bubuhannya kada kawa makan. Apalagi wayah ba'ah ini,
rumahnya tarandam banyu, pahumaan wan kabunnya rusak, itik hayam
haraguan matian, kakanakan kada kawa sakulah, abah-umanya kada kawa
bacari, lalu tajangkit bamacam-macam panyakit akibat banyu ba'ah itu,"
ujar Palui.
"Kalu kaya itu siapa nang sabujurnya salah Lui?" ujar Garbus mahimati batakun.
"Kalu rakyat kada salah maka nang paling salah adalah pamarintah karna
mambulihakan hutan dirusak, ditabang, dibabat, digundul dan hasilnya
dijual ka luar nageri," ujar Tulamak umpat mangira-ngira siapa nang salah.
"Pamarintah wan bubuhan dewan kada salah jua karna bubuhannya itu
urang pintar-pintar, cerdik, cerdas kada mungkin manyakiti rakyat," ujar
Palui mambila.
"Kalu rakyat kada salah, dewan dan pamarintah kada salah jua, lalu siapa
kambing hirangnya Lui?" ujar Tulamak babungul.
"Sabujurnya nang paling salah adalah paraturan-paraturan nang diulahnya.
Makanya wayah ini kaya apa mandaritanya rakyat kadada nang kawa dituntut.
Cuntuhnya negara kita tamasuk numur anam nang paling korupsi di dunia,
tapi nyatanya sampai wayah ini kadada koruptornya," ujar Palui
mahaluya jawabannya.
Guring Nyaman
Guring Nyaman
WAYAH Palui bajalanan ka kuta, di samping malihat-lihat tuku batingkat,
sambahyang di masigit ganal dan baulanja di pasar hanyar, inya sawat jua
bajalanan ka taman kuta nang disambat urang taman monyet.
Di taman monyet itu rami banar, kada hanya wadah kakanakan bamainan tapi
ada jua urang bagagandakan, baragapan bahkan baciciuman. Kalu baragapan
baciuman itu malam hari kada kalihatan, tapi kalu siang hari di higa-higa
tanaman dan kalihatan urang manyupanakan banar, ujar Palui dalam hati.
Imbah uyuh bakuliling-kuliling itu Palui handak baistirahat, dicarinya
bangku kadudukan. Inya dapat kadudukan parak urang nang paharatan
guring. Diitihinya urang itu, pina nyaman banar guring lalu diparakinya.
Rupanya mandangar garisik Palui, urang itu manguliat sambil
mambuncilakakan mata mancangangi Palui.
"Kanapa cil, sampiyan handak dudukkah? Ayu ja duduk di higa ulun ini,"
ujar urang itu manyuruh.
"Uyuh nang ai, umpat duduklah?" ujar Palui lalu duduk batatai wan
urang itu tadi sambil maitihi urangnya.
"Sampiyan matan mana cil?" ujar urang itu batakun.
"Aku ini matan pahuluan, mailangi kaluarga di sini lalu handak jua
malihat-lihat taman ini, baik banar. Kanapa maka guring di sini?" ujar Palui.
"Wadah ini gasan kita basanang-sanang tamasuk gasan baistirahat
dan guring," ujar pamuda itu tadi.
"Ikam awak masih anum nang ai, jangan pangulir baiknya bagawi supaya
kawa jua kaya urang nang hidupnya nyaman," ujar Palui manasihati
karna dilihatnya pamuda itu pina pangulir.
"Sabujurnya kaya itu baiknya bagawi, baulah rumah, babini, tapi
wayahini saraba ngalih, jangankan kaya ulun ini nang tamat sakulah
gin banyak manganggur," ujar pamuda itu manangkis.
"Nah paham haja ikam, kalu hidup sudah saraba cukup maka nyaman
guring," ujar Palui.
"Kalu bapander hidup saraba cukup kada bakasudahan Cil ai karna
manusia itu kada bisa puas, biar sudah cukup handak lagi manambah.
Cuntuhnya banyak urang sugih, tapi masih marasa kurang haja, kaya
itu jua banyak pagawai sudah saraba bakacukupan tapi tatap haja
korupsi mancuntan duit nagara," ujar pamuda itu.
"Nang panting kada usah balabihan banar, parut kanyang nyaman guring,"
ujar Palui malamahi karna dilihatnya pamuda itu pina pintar bapander.
"Kalu cuma gasan nyaman guring, di sini gin nyaman guring. Makanya
saban hari ulun guring di sini, nyaman banar apalagi wayah ba-angin
kaya ini," ujar pamuda itu.
"Ayu ja guring lagi," ujar Palui manyuruh karna dilihatnya pamuda itu
babarapa kali manguap. "Tapakalah banar aku," ujar Palui baucap dalam
hati, karna inya hanyar tahu bahwa pamuda itu tadi gelandangan nang
hidupnya makan guring.
Nasi Badaun Banyiur
Nasi Badaun Banyiur
SUDAH samingguan ini Palui kadada kaluar rumah karna gagaringan,
padahal biasanya saban hari inya kada bisa katinggalan umpat bahuhurun
di gardu atawa di langgar.
Aku tahu ai, Palui jarang mangaluar ini pasti cagar bahintaluan pulang bininya,
ujar Garbus.
Hiih, Palui itu takana kidam laki. Bila bini nang batianan maka Paluinya
nang panggaringan, ujar Tulamak.
Itulah akibat inya lamah bulu, kalah wan bini, ujar Garbus.
Bakalah wan bini itu biasa haja dan itulah tandanya saling
sayang-manyayangni, ujar Tulamak.
Napa bubuhan ikam pina garunuman? Aku tahu haja dan mandangar
panderan bubuhan ikam bahwa ikam manyambati lakiku, ujar bini Palui
nang datang bakakajutan.
Hiih, kami bujur haja mamander laki ikam Palui, tapi panderan kami
baik-baik haja bahwa ikam laki bini saling cinta mancintai, ujar Tulamak.
Lakiku itu lagi gagaringan, sudah samingguan ini kada hakun makan.
Macam-macam masakan makanan nang disurung kada dikatujuinya,
ujar bini Palui.
Kasihan, jadi napa nang dimakannya? Kalau sampai seminggu lagi kada
makan-makan pasti cagar bakurus awaknya. Lain wan kawal kita si Tulamak
ini biar sabulanan kada makan tatap haja lamak, ujar Garbus.
Adalah inya bawasiat? ujar Tulamak.
Husss ... jangan bapander kaya itu Mak, ujar Garbus managur.
Maksudku adalah inya maminta atawa bakahandak sasuai liur garingnya.
Umpamanya, handak makanan nang masam-masam, handak hintalu biuku,
handak mamancuk? Maklum kidam laki? ujar Tulamak takarinyum.
Makanan nang ikam sambat itu Mak ai adalah makanan urang mangidam
sedangkan aku ini hanyar baranak, jadi kada mungkin mangidam satahun
dua kali ujar bini Palui.
Cuma inya ada baucap minta nasi di daun pisang banyiur. Sudah jua
kusadiakan nasi di daun pisang lalu kubuati nyiur baparut. Sakalinya
inya kada hakun jua, ujar bini Palui manambahi panderannya.
Palui itu bila bapander pasti bamakna dan baandai-andai, makanya kita
harus pintar mantarjamahkan dan mamahami maksudnya. Kukira nang
dimintanya itu wajar haja, nasi di daun dan banyiur, ujar Garbus.
Tulung pang padahakan napa maksudnya Bus, aku kasihan banar wan
lakiku, ujar bini Palui pina sadih.
Parmintaan Palui itu bahannya baras, santan nyiur dan babungkus daun,
pasti inya handak pundut, ujar Garbus tatawa mamacahakan rahasia Palui.
Mungkin kada dibari pundut nang sabuting itu maka inya maminta pundut,
ujar Tulamak kada hakun kalah malecehakan Palui.
Sudah jua, sudah jua kubari ... aku kada kaawakan, ujar bini Palui batarus
tarang manyahuti Tulamak
Saturday, April 3, 2010
Juruk tuha
Juruk tuha